Ocena zmian wykorzystania przestrzeni wiejskiej w Polsce
Loading...
Date
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – Państwowy Instytut Badawczy w Puławach
Abstract
Description
Celem badań było ustalenie kierunku i zakresu zmianwykorzystania przestrzeni wiejskiej w Polsce oraz wskazaniedziałań optymalizacyjnych.Badania prowadzono na trzech poziomach: krajowym – nabazie danych CORINE Land Cover z roku 1990, 2000 i 2006 orazna podstawie danych GUS z lat 1971–2010; regionalnym – nabazie danych województw: śląskiego (z wykorzystaniem symulacyjnegomodelu METRONAMICA), podlaskiego (na podstawieanalizy danych zdjęć satelitarnych) i warmińsko-mazurskiego(z wykorzystaniem danych statystycznych GUS); gminnym – nabazie danych z 3 gmin z województw: małopolskiego, lubuskiegoi lubelskiego (na podstawie analizy gminnych planów zagospodarowaniaprzestrzennego i ich realizacji).Stwierdzono, że corocznie zmiany formy pokrycia terenuw Polsce występują na powierzchni około 25 tys. ha, tj. około0,08–0,1% powierzchni ogólnej. W ostatnim 40-leciu występujemalejący trend przeznaczania gruntów użytkowanych rolniczo nacele pozarolnicze, jednak rośnie wskaźnik udziału w nich gruntówo największej przydatności rolniczej – klasy I-III. Systematyczniemalała przestrzeń rolnicza, szczególnie zmniejszał się udziałgruntów ornych i użytków zielonych, głównie na rzecz leśnictwa,terenów zabudowanych, terenów komunikacyjnych i wód.W gminach typowo rolniczych zmiany występowały na poziomie0,12% ogólnej powierzchni rocznie, a w gminach o dużym zróżnicowaniuwarunków przyrodniczych lub będących w oddziaływaniuprzemysłu lub miast obejmowały niemal 3-krotnie większąpowierzchnię – 0,35% powierzchni rocznie. Dla zmniejszeniatempa ubytku gruntów rolniczych na cele pozarolnicze należyzmiany sposobu wykorzystania przestrzeni dokonywać wedługplanów zagospodarowania przestrzennego oraz zwiększyć opłatyza wyłączenie gruntów ustalane ustawowo.
Keywords
zmiany użytkowania gruntów, rolnicza prze strzeń produkcyjna, urządzanie obszarów wiejskich, scalanie
gruntów