Mady w podziałach rolniczych i ich wartość użytkowa w Polsce
| dc.contributor.author | Smreczak, Bożena | |
| dc.contributor.author | Jadczyszyn, Jan | |
| dc.contributor.author | Ukalska-Jaruga, Aleksandra | |
| dc.contributor.author | Niedźwiecki, Jacek | |
| dc.contributor.author | Pindral, Sylwia | |
| dc.contributor.author | Gregoliński, Dariusz | |
| dc.contributor.author | Łysiak, Magdalena | |
| dc.date.accessioned | 2024-09-16T16:30:52Z | |
| dc.date.available | 2024-09-16T16:30:52Z | |
| dc.date.issued | 2024 | |
| dc.description.abstract | Celem pracy jest przedstawienie podziałów mad użytkowanych rolniczo, analiza udziału tych gleb w rolniczej przestrzeni produkcyjnej i funkcji jakie pełnią na użytkach rolnych. Publikacja zawiera także charakterystykę niektórych właściwości fizyczno‒chemicznych tych gleb w podziale na kategorie agronomiczne oraz kategorie użytków gruntowych. W artykule wykazano, że w rolnictwie, w odniesieniu do mad dominują określenia wypracowane przez gleboznawców polskich przed II wojną światową oraz w wczesnym okresie powojennym obejmującym opracowanie tabeli klas gruntów oraz instrukcji w sprawie wykonania map glebowo-rolniczych w skali 1:5000 i 1:25000. Analiza zasięgów występowania mad na obszarach rolniczych przeprowadzona w oparciu o dane z cyfrowej mapy glebowo-rolniczej w skali 1:25 000 wykazała, że stanowią one 7,9% użytków rolnych ogółem. Wśród mad dominują mady właściwe, a ich udział w ogólnej powierzchni tych gleb stanowi 96,1%. Największy areał mad użytkowanych rolniczo występuje w dorzeczu Wisły (63,5%)oraz (35,8%). Ponad 25% mad na terenach nizinnych i wyżynnych została zaliczona do gruntów ornych 1 i 2 kompleksu rolniczej przydatności gleb, a 10,8% do kompleksu 10 w terenach górskich. Ponad 13% mad tworzy siedliska bardzo dobre i dobre (1z) dla łąk trwałych i pastwisk trwałych. Wartości odczynu w warstwie 0‒20 cm mad zlokalizowanych na gruntach ornych (GO) i trwałych użytkach zielonych (TUZ) mieszczą się w szerokim przedziale od 3,8 do 8,0. Odnotowano, że w GO zawartość form przyswajalnych dla roślin jest bardzo wysoka dla fosforu (P) oraz średnia dla potasu (K) i magnezu (Mg), a dla TUZ mieści się dla P, Mg i K odpowiednio w klasach zawartości: bardzo wysoka, wysoka i niska. Mady użytkowane rolniczo nie tylko pełnią w środowisku funkcję produkcyjną, ale też retencyjną i siedliskową, dlatego część z nich została włączona do sieci Natura 2000. | |
| dc.identifier.citation | Smreczak, B., Jadczyszyn, J., Ukalska-Jaruga, A., Niedźwiecki, J., Pindral, S., Gregoliński, D., Łysiak, M. (2024). Alluvial soils in agricultural divisions and their utility value in Poland. Soil Science Annual, 75(2), 189472. https://doi.org/10.37501/soilsa/189472 | |
| dc.identifier.doi | 10.37501/soilsa/189472 | |
| dc.identifier.issn | 2300-4967 | |
| dc.identifier.uri | https://bc.iung.pl/handle/123456789/1844 | |
| dc.language.iso | other | |
| dc.publisher | Soil Science Annual | |
| dc.relation.ispartofseries | 75(2); 189472 | |
| dc.subject | Mady | |
| dc.subject | Użytki rolne | |
| dc.subject | Mapa glebowo-rolnicza | |
| dc.title | Mady w podziałach rolniczych i ich wartość użytkowa w Polsce | |
| dc.title.alternative | Alluvial soils in agricultural divisions and their utility value in Poland | |
| dc.type | Article |