Problem rozłogu gruntów gospodarstw rolnych o większej powierzchni
No Thumbnail Available
Date
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – Państwowy Instytut Badawczy w Puławach
Abstract
Description
Rozłóg gruntów to układ gruntów gospodarstwa rol-nego w stosunku do zagrody – siedliska, na którym znajdują siębudynki mieszkalne i gospodarcze.Jest on w kraju bardzo zróżnicowany. Według danych Agen-cji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa z 2013 roku, śred-nia powierzchnia gospodarstwa rodzinnego w Polsce, uwzględ-niająca grunty własne i dzierżawione, jest dość duża i wynosiok. 16 ha. Występuje jednak znaczne zróżnicowanie powierzchni– od poniżej 5 ha średnio w gminie na południu i południowymwschodzie do powyżej 25 ha na północy i zachodzie Polski. Zróż-nicowane przestrzennie są też potrzeby scalania gruntów. W krajuoszacowano je łącznie na 7,1 mln ha, w tym w trybie pilnym napoziome 1,4 mln ha. Największe potrzeby występują w południo-wej, południowo-wschodniej i centralnej części, z powodu małejpowierzchni działek i dużego ich rozproszenia. Znaczne potrzebywystępują też w pozostałych częściach kraju, z powodu znaczne-go rozproszenia działek.do lat 80. minionego stulecia prace scaleniowe wykonywanona co najmniej 100 tys. ha rocznie, następnie corocznie tempospadało, aż do ok. 10 tys. ha/rok w ostatnich latach. Obszar sca-lenia obejmuje najczęściej jedną, rzadziej dwie wsie, a bardzorzadko powierzchnię większą. gospodarstwa większe obszarowo– powyżej 15 ha użytków rolnych – zazwyczaj posiadają do 50%gruntów w innych wsiach. Tych działek, o najgorszym rozłogu,proces scaleniowy nie obejmuje.Wyniki badań Instytutu Uprawy Nawożenia i Gleboznaw-stwa – Państwowego Instytutu Badawczego w Puławach pozwa-lają stwierdzić, że scalanie przybliża grunty o 250–350 metrów,tj. o 17–30% w stosunku do oddalenia przedscaleniowego. Takieprzybliżenie przyczynia się do wzrostu dochodu gospodarstwo 13–20%. Zmniejszenie oddalenia oraz poprawa parametrów:wielkości i kształtu działek, pozwala na zwrot poniesionych kosz-tów w okresie 5–10 lat, oczywiście pod warunkiem, że gospodar-stwa posiadają wszystkie grunty na obszarze objętym scaleniem.Natomiast gospodarstwa większe obszarowo, uwzględniając ichcałą powierzchnię, mogą uzyskać zaledwie połowę ww. efek
Keywords
rozłóg gruntów, gospodarstwa rolne, scalanie gruntów