Soil protective function of forests vs . afforestation of lands taken out of cultivation : a case study of the Szubin forest inspectorate
No Thumbnail Available
Date
2012
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – Państwowy Instytut Badawczy w Puławach
Abstract
Description
The paper presents the erosion hazard assessment of the agricultural
land, the state and importance of soil-protecting forests and
dynamics of formerly arable afforestation in the areas administered
by the Szubin Forest Inspectorate. The analysis was performed
based on the results of the survey of erosion-endangered areas in
the former Bydgoszcz province, field trials and indoor studies of
topographic and soil-agricultural maps. The spatial analysis was
performed using the database of the State Forests IT System, information
layers of the Forest Digital Map and also ecophysiographic
studies and soil-site management plan for the forest inspectorate.
The agricultural lands within the Szubin Forest Inspectorate
are threatened by moderate, severe and very severe erosion.
Over the last 15 years a systematic increase was observed in
soil-protecting forest areas and in the dynamics of formerly arable
afforestation. The afforestation involved mainly rusty soils
and soils weakly developed from loose materials, but also soils
of a higher agricultural suitability such as brown, soils lessivés,
black earths and gley soils. Until the early 90s of the last century
the afforestation was uncoordinated, without taking any land
development plan into consideration. Pine stands were also created
on fertile habitats. Nearly 30% of the soil-protecting forest
land are the habitats distorted or transformed and degraded,
of low-fertility and with altered in communities. In the case of
soil-protecting forests on formerly arable lands as much 97,2%
of the total area is characterized by a discrepancy of habitats
with their natural form.
W pracy określono zagrożenie erozją użytków rolnych oraz dokonano oceny stanu i znaczenia lasów glebochronnych i dynamiki zalesień porolnych w granicach administracyjnych Nadleśnictwa Szubin. Wykorzystano wyniki inwentaryzacji ogólnej zagrożenia erozją byłego województwa bydgoskiego, przeprowadzono badania polowe oraz prace kameralne w oparciu o mapy topograficzne i glebowo-rolnicze. Wykonano analizy przestrzenne z wykorzystaniem danych bazy Systemu Informatycznego Lasów Państwowych, warstw informacyjnych map numerycznych, a także opracowań urządzeniowych i operatu glebowo- siedliskowego nadleśnictwa. Z przeprowadzonego rozpoznania wynika, że użytki rolne znajdujące się w granicach nadleśnictwa zagrożone są erozją w stopniu średnim, a nawet silnym i bardzo silnym. Stwierdzono systematyczny wzrost powierzchni lasów glebochronnych i dużą dynamikę zalesień porolnych na przestrzeni ostatnich piętnastu lat. Pracami zalesieniowymi objęto głównie tereny o glebach rdzawych i słabo wykształconych ze skał luźnych, ale także o glebach brunatnych, płowych, czarnych ziemiach i glebach gruntowo-glejowych. Do początku lat 90. XX w. zalesienia odbywały się w sposób nieskoordynowany, bez powiązania z planami zagospodarowania przestrzennego. Lite drzewostany sosnowe tworzono także na siedliskach żyznych. Niemal 30% powierzchni lasów glebochronnych stanowią siedliska zniekształcone lub przekształcone oraz zdegradowane, o obniżonej żyzności i niekorzystnych zmianach w zbiorowiskach roślinnych. W przypadku lasów glebochronnych na gruntach porolnych aż 97,2% powierzchni wykazuje niezgodność biocenozy z biotopem.
W pracy określono zagrożenie erozją użytków rolnych oraz dokonano oceny stanu i znaczenia lasów glebochronnych i dynamiki zalesień porolnych w granicach administracyjnych Nadleśnictwa Szubin. Wykorzystano wyniki inwentaryzacji ogólnej zagrożenia erozją byłego województwa bydgoskiego, przeprowadzono badania polowe oraz prace kameralne w oparciu o mapy topograficzne i glebowo-rolnicze. Wykonano analizy przestrzenne z wykorzystaniem danych bazy Systemu Informatycznego Lasów Państwowych, warstw informacyjnych map numerycznych, a także opracowań urządzeniowych i operatu glebowo- siedliskowego nadleśnictwa. Z przeprowadzonego rozpoznania wynika, że użytki rolne znajdujące się w granicach nadleśnictwa zagrożone są erozją w stopniu średnim, a nawet silnym i bardzo silnym. Stwierdzono systematyczny wzrost powierzchni lasów glebochronnych i dużą dynamikę zalesień porolnych na przestrzeni ostatnich piętnastu lat. Pracami zalesieniowymi objęto głównie tereny o glebach rdzawych i słabo wykształconych ze skał luźnych, ale także o glebach brunatnych, płowych, czarnych ziemiach i glebach gruntowo-glejowych. Do początku lat 90. XX w. zalesienia odbywały się w sposób nieskoordynowany, bez powiązania z planami zagospodarowania przestrzennego. Lite drzewostany sosnowe tworzono także na siedliskach żyznych. Niemal 30% powierzchni lasów glebochronnych stanowią siedliska zniekształcone lub przekształcone oraz zdegradowane, o obniżonej żyzności i niekorzystnych zmianach w zbiorowiskach roślinnych. W przypadku lasów glebochronnych na gruntach porolnych aż 97,2% powierzchni wykazuje niezgodność biocenozy z biotopem.
Keywords
soil-protecting forest, formerly arable afforestation, forest inspectorate, soil erosion, anti-erosion protection, las glebochronny, zalesienia porolne, nadleśnictwo, erozja gleb, ochrona przeciwerozyjna
Citation
Polish Journal of Agronomy
2012, 11, 81–88