Pamiętnik Puławski: prace Instytutu Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa, z. 142

Permanent URI for this collection

https://bc.iung.pl/handle/123456789/1424

Browse

Browsing Pamiętnik Puławski: prace Instytutu Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa, z. 142 by Author "Czarnocki, Szymon"

Now showing 1 - 1 of 1
  • Thumbnail Image
    Item
    Efektywność energetyczna różnych wariantów uprawy roli w technologii produkcji pszenżyta ozimego
    (IUNG-PIB, 2006) Czarnocki, Szymon; Starczewski, Józef; Turska, Elżbieta
    W badaniach przeprowadzonych w latach 1999-2002 podjęto próbę energetycznej oceny niektórych alternatywnych sposobów przedsiewnego przygotowania roli pod uprawę pszenżyta ozimego. W poszczególnych obiektach zastosowano zróżnicowaną uprawę pożniwną: A - podorywka - 12 cm, B - kultywatorowanie, C - talerzowanie, D - bez uprawy pożniwnej z herbicydem Roundup 360 SL, E - bez uprawy pożniwnej (bez herbicydu), F - orka - 20 cm, G - talerzowanie. W pierwszych pięciu obiektach wykonywano orkę siewną, natomiast w obiektach F i G zrezygnowano z wykonywania tej orki. W trakcie poszczególnych zabiegów uprawowych, siewu nasion, opryskiwania i nawożenia wykonano pomiary zużycia paliwa oraz zużycia czasu pracy. Nakłady energetyczne oraz wartość energetyczną plonu obliczono na podstawie wskaźników energochłonności produktów rolniczych opracowanych przez IBMER. Oceny istotności różnic dokonano za pomocą jednoczynnikowej analizy wariancji odpowiedniej dla układu losowanych bloków. Zastąpienie podorywki zabiegami alternatywnymi skutkowało zmniejszeniem zużycia paliwa oraz czasu niezbędnego do wykonania uprawy o około 60%. Przy pogłębieniu orki z 12 do 20 cm zaobserwowano wzrost zużycia paliwa o średnio 1,70 l*ha-1, natomiast przy dalszym zwiększaniu głębokości do 25 cm wystąpił wzrost zużycia paliwa o 1,25 l*ha-1. Zarówno przy głębokości 20, jak i 25 cm najwięcej paliwa zużyto na orkę wykonywaną po podorywce. Zwiększenie głębokości orki wiązało się również z wydłużeniem czasu niezbędnego do jej wykonania. Nakłady energetyczne na pozostałe zabiegi uprawowe oraz na siew i pielęgnację w mniejszym stopniu wpływały na paliwo- i czasochłonność wariantów technologii. W uprawie pszenżyta ozimego stosowanie większości z proponowanych uproszczeń nie powodowało znaczącego zmniejszenia się efektywności energetycznej, Najwyższą efektywność poniesionych nakładów otrzymano w obiekcie z orką razówką wykonaną tuż po żniwach. Również pożniwne talerzowanie pozwalało na otrzymanie nieznacznie wyższej efektywności energetycznej niż przy uprawie tradycyjnej. Tylko w przypadku zupełnego zaniechania wykonywania orki obliczony wskaźnik efektywności energetycznej był istotnie niższy od otrzymanego w innych obiektach. Na podstawie przeprowadzonych badań można wnioskować, że pszenżyto ozime dobrze znosi niewielkie uproszczenia w przedsiewnej uprawie roli.