Ocena wymiany gazowej dwutlenku węgla w uprawie wybranych roślin rolniczych i wierzby wiciowej

Simple item page
dc.contributor.authorGórnik, Andrzej
dc.date.accessioned2025-01-15T11:30:54Z
dc.date.available2025-01-15T11:30:54Z
dc.date.issued2024
dc.description.abstractCelem pracy było określenie wielkości wymiany gazowej CO2 w uprawie trzech ozimych roślin rolniczych oraz wierzby wiciowej przeznaczonej na cele energetyczne oraz ocena wpływu i powiązania czynników pogodowych, produkcyjnych, glebowych i fizjologicznych na wielkość tej wymiany. Badania prowadzono w latach 2016-2018 na polach RZD „Kępa-Puławy”, w miejscowości Sadłowice, w uprawie pszenżyta, rzepaku, pszenicy oraz wierzby wiciowej. Pomiary wymiany gazowej CO2 pomiędzy glebą a atmosferą prowadzone były przy użyciu zautomatyzowanego systemu komorowego ACE. W badaniach oznaczono plon ziarna/nasion i słomy roślin, strukturę plonu (obsadę roślin, masę tysiąca ziaren/nasion), a także wysokość roślin. Ponadto oznaczono wartość wskaźnika pokrycia powierzchni gleby przez łan roślin LAI oraz oceniono stan odżywienia roślin azotem testem SPAD. Na podstawie zgromadzonych danych przeprowadzono analizę istotności różnic, analizę korelacji rang Spearmana oraz analizę głównych składowych PCA. Uprawa wierzby wiciowej charakteryzowała się istotnie mniejszą (o 16%) wymianą gazową CO2 z gleby niż porównywane ozime rośliny rolnicze (pszenica, pszenżyto i rzepak), co potwierdziło pierwszą hipotezę badawczą. Największą intensywność wymiany gazowej CO2, zwłaszcza w przypadku roślin rolniczych, odnotowywano w drugiej połowie maja. Skumulowany odpływ CO2 z gleby w uprawie pszenicy i wierzby charakteryzował się bardzo zbliżonym przebiegiem, natomiast w uprawie rzepaku i pszenżyta był większy niż dla wierzby. Analiza korelacji rang Spearmana wykazała, że indeksy LAI i SPAD oraz temperatura gleby to parametry najsilniej dodatnio korelujące z wymianą gazową CO2 w uprawie wierzby, natomiast w przypadku roślin rolniczych były to: wskaźnik PAR, indeks SPAD, temperatura gleby i opad atmosferyczny. Ponadto parametrem ujemnie korelującym z wymianą gazową CO2 była wilgotność gleby, niezależnie od typu rośliny. Projekcja rozrzutu wag parametrów w analizie PCA pokazała, że wymiana gazowa CO2 z gleby dodatnio korelowała z obsadą roślin, temperaturą gleby i powietrza oraz promieniowaniem PAR. Ujemne korelacje dotyczyły opadu atmosferycznego, zawartości fosforu w roślinach, indeksu LAI w warstwie 0 cm oraz zawartości próchnicy. Na podstawie analizy PCA wykazano odmienną charakterystykę kształtowania się parametrów dla roślin rolniczych oraz wierzby wiciowej, co potwierdziło drugą przyjętą hipotezę badawczą. Ponadto analiza PCA pozwoliła na wydzielenie dwóch grup ze względu na okres badań, jednej obejmującej lata 2016 i 2018 oraz drugiej zawierającej wyłącznie rok 2017. W wyniku przeprowadzonej analizy głównych składowych najlepsze dopasowanie pomiarów wymiany gazowej CO2 odnotowano dla pszenżyta w 2016 roku, w uprawie którego oznaczono największe wartości tej wymiany.
dc.identifier.urihttps://bc.iung.pl/handle/123456789/2587
dc.language.isoother
dc.publisherInstytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa - Państwowy Instytut Badawczy w Puławach
dc.subjectwymiana gazowa dwutlenku węgla
dc.subjectpszenica
dc.subjectpszenżyto
dc.subjectrzepak
dc.subjectwierzba wiciowa
dc.titleOcena wymiany gazowej dwutlenku węgla w uprawie wybranych roślin rolniczych i wierzby wiciowej
dc.typeThesis
Files
Original bundle
Now showing 1 - 1 of 1
Thumbnail Image
Name:
Streszczenie rozprawy pracy doktorskiej Andrzej Górnik.pdf
Size:
95.91 KB
Format:
Adobe Portable Document Format
Download
License bundle
Now showing 1 - 1 of 1
No Thumbnail Available
Name:
license.txt
Size:
1.71 KB
Format:
Item-specific license agreed to upon submission
Description:
Download
Collections
Rozprawy doktorskie