Czyż, Ewa A.2024-07-112024-07-112005Pamiętnik Puławski, 2005, 140, 35-470552-9778https://bc.iung.pl/handle/123456789/1471The effects of different soil tilIage systems on physical properties of heavy soil and grain yield of maize were investigated in a three year field experiment. The study was conducted at the Experimental Station IUNG in Kępa. The paper shows the results for soil physical properties (soil bulk density, water content, soil temperature) in the 0-25 cm layer in the three different tillage systems: traditional (ploughing), reduced tilIage and direct sowing. Significant effects oftillage systems on soil bulk density, soil temperature and gra in yield of maize were found. The value of soil bulk density, mean ofthree years, was highest with direct drilIing (1.58 Mg*m-3), lower with reduced tillage (1.39 Mg*m-3), and the lowest with conventional (ploughing) tilIage (1.24 Mg*m-3), The value of yield of maize, mean of three years, ranged between 63.1 to 69.8 dt*ha-1, was negatively correlated with soil bulk density, as described by the linear equation {1}: Grain yield of maize [dt*ha-1] = 92.83 - 19.21·soil bulk density; (R2 = 87.54%; p<O.OO1) and positively with temperature of soil, as described by the linear equation {2}: Grain yield of maize [dt*ha-1] =-29.58 + 5.69·soil temperature; (R2=96.17%; p<O.OO1). The values of soil bulk density, mean of three years, ranged from 1.23 Mg*m-3 to 1.61 Mg*m-3, and soil temperature from 14.6°C to 19.0°C.W trzyletnim doświadczeniu polowym, prowadzonym w Stacji Doświadczalnej IUNG-Kępa na madzie rzecznej brunatnej, badano wpływ trzech systemów uprawy roli (uprawa tradycyjna - płużna, uproszczona i siew bezpośredni) na wybrane właściwości gleby (gęstość objętościową, uwilgotnienie i temperaturę w warstwie 0-25 cm) i plonowanie kukurydzy uprawianej na ziarno w monokulturze. Stwierdzono istotny wpływ zastosowanych sposobów uprawy roli na gęstość objętościową i temperaturę gleby oraz plon ziarna kukurydzy. W okresie wegetacji kukurydzy najwyższa, niekorzystna gęstość gleby utrzymywała się przy zastosowaniu siewu bezpośredniego (średnio 1,58 Mg*m-3), znacznie niższa przy uprawie uproszczonej (średnio 1,39 Mg*m-3, a najniższa i najkorzystniejsza dla roślin w obiektach z uprawą tradycyjną - płużną (średnio 1,24 Mg*m-3). Zastosowane systemy uprawy roli istotnie różnicowały plon kukurydzy, w zakresie 63,1-69,8 dt*ha-1. Uprawa tradycyjna - płużna sprzyjała rozwojowi roślin kukurydzy poprzez poprawę właściwości fizycznych gleby ciężkiej, głównie powodując zmniejszenie gęstości objętościowej i wzrost temperatury wierzchniej warstwy gleby (0-25 cm). Największy plon ziarna kukurydzy zapewnił tradycyjny system uprawy (średnio z 3 lat badań 69,8 dt*ha-1). Stwierdzono istotnie ujemną zależność plonów ziarna kukurydzy od wzrostu gęstości objętościowej badanej gleby, zgodnie z równaniem {1}: Plon ziarna kukurydzy [dt*ha-1] = 92,83 - 19,21'gęstość objętościowa gleby; przy współczynniku determinacji R2 = 87,54% i poziomie istotności p<O,OO1. Wykazano również, że plon ziarna kukurydzy był dodatnio skorelowany z temperaturą badanej gleby, zgodnie z równaniem {2}: Plon ziarna kukurydzy (dt*ha-1) = -29,58 + 5,69·temperatura gleby; przy współczynniku determinacji R2 = 96,17% i poziomie istotności p<O,OO1. Średnie wartości gęstości objętościowej gleby mieściły się w zakresie od 1,23 Mg*m-3 do 1,61 Mg*m-3 a temperatury gleby od 14,6°C do 19,O°C.właściwości fizyczne glebytradycyjny system uprawy roliuprawa uproszczonasiew bezpośredniplon ziarna kukurydzyuprawa w monokulturzesoil physical propertiesconventional (ploughing) tillagereduced tillagedirect sowinggrain yield of maizemonoculture