Packa, DanutaZałuski, DariuszGraban, ŁukaszLajszner, WaldemarHościk, Michał2024-06-262024-06-262013Polish Journal of Agronomy 2013, 12, 38–482081-278910.26114/pja.iung.130.2013.12.06https://bc.iung.pl/handle/123456789/1399The aim of this study was to determine the response of three hulled wheat species of the genus Triticum, T. monococcum 2n=14, T. dicoccum 2n=28 and T. spelta 2n=42, to Fusarium culmorum (W.G.Smith) Sacc. infection, as compared with the common wheat T. aestivum 2n=42 represented by three spring cultivars, Parabola (group A, FHB-7.5o), Frontana and Sumai-3 (Fusarium head blight resistance sources). A three-year field experiment and a greenhouse experiment were carried out. The field experiment was conducted in 2006–2008 at the Experimental Station of the University of Warmia and Mazury in Olsztyn, located in Bałcyny near Ostróda (53o36’N, 19o51’E). Plot area was 6.0 m2, NPK fertilizers were applied at the rates of 40/25/80 kg ha-1, and chemical control was not applied except for herbicide treatment. In the field experiment, wheat stands at the full flowering stage (65 BBCH) were inoculated with an aqueous spore suspension of Fusarium culmorum – DON chemotype, with the use of a hand sprayer. the suspension with a concentration of 500 000 spores per mL was applied at 600 mL per plot each time. Inoculation was performed twice, on two consecutive days, in the evening, towards the end of June and in the first week of July. Non-inoculated plants served as control. The F. culmorum isolate used for inoculation was obtained from naturally infected grain of common spring wheat grown in north-eastern Poland. At harvest, 30 spikes were collected from each plot and the following biometric traits were measured: spike length, spike density, total spike weight, number of grains per spike, grain weight per spike, grain weight as a percentage of spike weight, and thousand grain weight. A qualitative analysis of wheat grain was conducted to determine the content of protein, fat, fiber and ash in kernel dry matter. Spike inoculation led to a decrease in the values of yield components in all studied wheat species, whereas it had no effect on spike length and density. Among hulled wheats, the lowest decrease in the values of the analyzed biometric traits after inoculation was noted in T. spelta. The content of protein, fat, fiber and ash in wheat grain after inoculation varied between years, showing both a decrease and an increase, but in the majority of cases the differences between control and inoculation treatments were statistically non-significant. The effect of Fusarium culmorum infection on the number and weight of wheat seedlings after the inoculation of spikes and hulled kernels was determined in the greenhouse experiment. Spikelets/kernels were placed on the surface of seven-day-old Fusarium culmorum mycelium (inoculation) or on the surface of pure PDA medium (control). The experiment was performed in three replications (3 x 10 spikelets/kernels), and wheat seedlings were evaluated after 21 days. After inoculation, a decrease was observed in the number and weight of seedlings of all studied wheat forms, relative to control, and the differences were found to be significant. Among hulled wheat forms, T. monococcum exhibited the strongest response to inoculation, while the weakest response was noted in T. spelta after spikelet inoculation. In both experiments, the significance of differences between means was determined by Tukey’s test at ? = 0.05 (*) and ? = 0.01 (**).Badano reakcję na inokulację Fusarium culmorum (W.G.Smith) Sacc. trzech oplewionych gatunków rodzaju Triticum: T. monococcum 2n=14, T. dicoccum 2n=28, T. spelta 2n=42, na tle pszenicy zwyczajnej T. aestivum 2n=42 reprezentowanej przez trzy jare odmiany: Parabola (grupa A) oraz Frontana i Sumai- 3 (wzorce odporności na fuzariozę kłosa, FHB-Fusarium head blight). Podstawę badań stanowiły: doświadczenie polowe i doświadczenie szklarniowe. W doświadczeniu polowym, zlokalizowanym w Bałcynach koło Ostródy (53o36’N, 19o51’E), zastosowano inokulację łanową kwitnących kłosów pszenicy (65 BBCH) wodną zawiesiną zarodników F. culmorum – chemotyp DON. Kontrolę stanowiły rośliny nie inokulowane. Po zbiorze dokonano pomiarów biometrycznych 30 kłosów z poletka obejmujących: długość kłosa, zbitość kłosa, masę całego kłosa, liczbę ziaren w kłosie, masę ziaren w kłosie, udział masy ziarna w masie kłosa i masę tysiąca ziarniaków, oraz przeprowadzono analizę jakościową ziarna obejmującą zawartość: białka, tłuszczu, włókna i popiołu w suchej masie ziarniaka. Inokulacja kłosów spowodowała spadek wartości elementów struktury plonu u wszystkich badanych gatunków, spośród pszenic oplewionych najmniejszy spadek odnotowano u T. spelta. Zawartość składników jakościowych w ziarnie pszenic po inokulacji wykazywała zarówno spadek, jak i wzrost w zależności od roku badań, ale w większości przypadków różnice pomiędzy kontrolą a inokulacją były statystycznie nieistotne. W doświadczeniu szklarniowym oceniono wpływ inokulacji F. culmorum na liczbę i masę siewek badanych form pszenicy, po wysiewie kłosków i odplewionych ziarniaków. Kłoski/ziarniaki wykładano na powierzchnię 7-dniowej grzybni F. culmorum i na powierzchnię czystej pożywki PDA. U wszystkich badanych form pszenicy po inokulacji obserwowano spadek liczby i masy siewek w stosunku do kontroli, a różnice były statystycznie istotne. Spośród form oplewionych najsilniej na inokulację zareagowała T. monococcum, najsłabszą reakcję odnotowano u T. spelta po wysiewie kłosków. W obydwu doświadczeniach istotność róż- nic między średnimi oceniono na podstawie testu t-Tukeya przy poziomie istotności ? = 0,05 (*) i ? = 0,01 (**).application/pdfplTriticum spp.seedling phasematurity phasegrain yield componentsyield qualityTriticum spp.faza siewkifaza dojrzałościelementy struktury plonujakość plonuinfo:eu-repo/semantics/article