Pecio, Alicja2024-07-102024-07-102005Pamiętnik Puławski, 2005, 139, 145-1600552-9778https://bc.iung.pl/handle/123456789/1450The purpose of the study was to determine the differentiation of spring malting barley cultivars in utilization of nitrogen stored in vegetative parts of plants for realization of grain yield and its quality. The studies were conducted in Experimental Station of the Institute of Soil Science and Plant Cultivation at Grabow in 2001-2003 on the base of a field experiment set up according to split-plot design in 4 replications. The first factor was the malting barley cultivar: Brenda, Rudzik, Scarlett and Sezam, differing in grain yield potential and quality. The second factor was the nitrogen dose: O,20, 40, 60 and 80 kg N*ha-1, applied before barley sowing. The plot area for harvest was 28,8 m2. Studied cultivars did not differ significantly for grain yield, although cultivar Scarlett tended to give a higher yield, They were differentiated for protein content. During anthesis they achieved the optimal nitrogen nutrition status NNIprotein= 1 but under different nitrogen supply conditions. Thereafter different amounts of nitrogen in the grain were accumulated by the cultivars. Among studied cultivars Scarlett signalized the biggest grain yield, the smallest grain protein content and the best ability of nitrogen utilization during vegetative growth. The cultivar, as the only one, accomplished optimal nitrogen nutrition status at anthesis on the nitrogen dose of 60 kg N*ha-1. The other cultivars gained the status on the dose of 80 kg N*ha-1. The cultivar Scarlett while producing the smallest dry matter yield and having the lowest photosynthetic area of Ieaves and stems of a high chlorophyll content, due to high photosyntheis rate was characterized also by the biggest dry matter yield and the best nitrogen nutrition status of vegetative parts ofthe spikes, Photosynthesis rate of the spikes was also higher than the one of the other cultivars. It means, that the other cultivars, which achieved during anthesis optimal nitrogen nutrition status NNIprotein= 1, transported smaller amounts of nitrogen to their spikes. Spikes of cultivar Scarlet were also distinguished with the highest photosynthesis rate. It allowed the production of fine grain characterized by relatively small protein content. In the case of cultivar Scarlet there is a possibility to apply a smaller nitrogen dose without a decrease of grain yield and its quality.Celem badań było określenie zróżnicowania browarnych odmian jęczmienia jarego pod względem wykorzystania azotu nagromadzonego w organach wegetatywnych do tworzenia plonu ziarna i kształtowania jego jakości. Badania prowadzono w Zakładzie Doświadczalnym IUNG Grabów, woj. mazowieckie, w latach 2001-2003 na bazie ścisłego doświadczenia polowego założonego w układzie split-plot, w 4 powtórzeniach. Czynnikiem I rzędu były browarne odmiany jęczmienia jarego, charakteryzujące się zróżnicowanym potencjałem plonowania i różną wartością browarną: Brenda, Rudzik, Scarlett i Sezam, a czynnikiem II rzędu - dawki nawożenia azotem: O,20, 40, 60 i 80 kg N· ha-1, stosowane w całości przedsiewnie. Powierzchnia poletka do zbioru wynosiła 28,8 m2. Największym plonem ziarna i najmniejszą zawartością białka w ziarnie cechowała się odmiana Scarlett, która lepiej niż pozostałe odmiany wykorzystywała azot do zaspokojenia swych potrzeb żywieniowych w okresie rozwoju wegetatywnego. Odmiana ta jako jedyna uzyskiwała optymalny stan odżywienia azotem w fazie kwitnienia przy nawożeniu w ilości 60 kg N*ha-1, podczas gdy pozostałe odmiany dopiero przy dawce 80 kg N*ha-1. Odmiana Scarlett wytwarzała najmniejszą masę i powierzchnię fotosyntetyczną liści i łodyg, ale wykazywała dużą zawartość chlorofilu i dużą aktywność fotosyntetyczną. Charakteryzowała się również największą masą i najlepszym stanem odżywienia wegetatywnych części kłosa. Oznacza to, że inne odmiany, charakteryzujące się w fazie kwitnienia wartością NNlbiałko= 1, gromadziły w kłosie mniejsze ilości azotu. Kłosy odmiany Scarlett charakteryzowały się ponadto na ogół większą aktywnością fotosyntetyczną niż kłosy pozostałych odmian. Odmiana Scarlett zatem lepiej niż inne porównywane odmiany wykorzystuje azot do wykształcenia dorodnego ziarna, zawierającego procentowo najmniejszą ilość białka. W przypadku odmiany Scarlett można stosować mniejsze dawki azotu niż pod inne odmiany jęczmienia browarnego bez obawy zmniejszenia plonu ziarna i pogorszenia jego jakości.jęczmień browarnyodmianyzawartość białka w ziarnieindeks NNItest SPADtempo fotosyntezymalting barleycultivarsgrain protein contentNitrogen Nutrition IndexSPAD testphotosynthesis rate